Dit is wat rijkdom met je doet

Mijn 15 tips van deze maand; met o.a. 3 romans, 3 documentaires, anti-afleiding-gadget, brutalistisch koffiedesign en 33 reflectievragen

Hi, ik ben Ernst-Jan Pfauth, mede-oprichter van De Correspondent en schrijver van Intentioneel leven. Elke maand deel ik een algoritmevrij lijstje aanbevelingen met alles waar ik blij van word, zoals boeken- en cultuurtips en inzichten over intentioneel leven. Ben je nog geen lid? Geef je hier op:

📗 Voor we beginnen: ik vind het ongelooflijk, maar er zijn al meer dan 10.000 exemplaren van Intentioneel leven verkocht. De Volkskrant noemt het een ‘doorwrocht en prettig te lezen pleidooi’ en Trouw vindt het ‘een zeldzaam doordacht zelfhulpboek’. Elke dag krijg ik mooie reacties van lezers die aan hun intentionele leven zijn begonnen. Heb je het boek nog niet gelezen en ben je nieuwsgierig? Bestel het in m’n kiosk.

Oké, en dan nu de tips van de maand januari:

1. Echt fijn om te begrijpen waarom ik in de winter zo achterlijk vroeg naar bed wil. Dankzij het heerlijke boek Rust, reinheid en regelmaat van Wilma de Rek leerde ik dat onze biologische klok – de suprachiasmatische kern in onze hersenen – zich aan de lengte van de dag aanpast. Dat betekent dat we 's zomers van nature langer actief zijn en 's winters juist meer behoefte hebben aan rust en slaap. Wilma’s suggestie: misschien moeten we allemaal wat vaker naar ons natuurlijke ritme luisteren.
   

2. Het is een illusie om te denken dat we op wilskracht de lokroepen van techbedrijven kunnen weerstaan. Zelfs techfilosoof Evgeny Morozov stopt zijn telefoon in een tijdskluis als hij gaat werken. In die categorie kwam ik een mooie gadget tegen: de Brick. Het is een grijze puck die je op de muur plakt of in je tas stopt. Met één aanraking blokkeer je verslavende apps op je telefoon. Het fysieke aspect – je moet echt opstaan en erheen lopen om de apps te deblokkeren – werpt een nog grotere drempel op dan apps als One Sec. Kost 59 euro.

3. Oh wat is Taffy Brodesser-Akner toch goed! Na Fleishman is in Trouble las ik nu haar familie-epos Long Island Compromise. De roman heeft een zeer meeslepend plot en gaat over de invloed van intergenerationele rijkdom op een mens. De hoofdpersonen ervaren het familiefortuin als beknellend. Hun rijkdom bepaalt wie ze zijn en hoe ze op anderen overkomen, voordat ze de kans krijgen uit te zoeken wat ze zelf eigenlijk belangrijk vinden.
   
   En wat nou als je zelf je fortuin vergaard hebt? Lees daarvoor m’n bespreking van Never Enough, de autobiografie van een Canadees die op zijn vijfendertigste miljardair werd.
   

4. Documentairetip: Agent of Happiness. In het boeddhistisch koninkrijk Bhutan hebben ze de 'bruto nationaal geluksindex' uitgevonden. In de docu volg je twee enquêteurs die als olijk duo door het berglandschap reizen om inwoners te vragen hoe gelukkig ze zijn. Met indrukwekkende en soms hartverscheurende portretten. Ik bleef met de indruk achter dat geluk – in tegenstelling tot ongeluk – zich slecht in cijfers laat vatten.
   

5. Vandaag reis ik naar Antwerpen om psychiater Dirk de Wachter te interviewen. In mijn vooronderzoek kwam ik deze mooie opdracht tegen: ‘Het is de ethische plicht van de gelukkige mens, die uit een warm nest komt en graag wordt gezien en het goed heeft, om de lastigheid van de wereld te zien en er iets mee te doen.”
   

6. Je kan het plannen van een week en leven naar je prioriteiten heel ingewikkeld maken met een web aan todolijsten, bullet journals, Notion-templates en GANTT-charts. Maar je kunt ook een doodeenvoudige maar zeer effectieve weekplanner gebruiken die in je achterzak past:

@helloemersongsReplying to @Kelsey Cole you don’t have to do things like I do them, but this has been helpful for balancing work and creative pursuits like my songwriting (or whatever you do!) #journaling #habittracker #organization

Tiktok failed to load.

Enable 3rd party cookies or use another browser

7. Ik had rond oudjaar per ongeluk wat Instagram-succes met 31 reflectievragen die je jezelf en vrienden kunt stellen. Ik kreeg hier zoveel leuke reacties op, dat ik in deze blogpost nieuwe interessante reflectievragen blijf verzamelen.
   

8. De dystopische roman Lied van de profeet voelde tijdens het lezen angstwekkend actueel aan. Schrijver Paul Lynch beschrijft hoe een totalitair regime de macht grijpt in Ierland. Je leest hoe zo’n overheid stap voor stap een volstrekt doorsnee gezin vergiftigt en uiteindelijk vernietigt. Ik sliep slecht van dit doordringende boek, maar had het tegelijkertijd voor geen goud willen missen.
   

9. Op Netflix staat sinds kort Roadrunner, de in opspraak geraakte documentaire over culinair mediaicoon Anthony Bourdain. Sommige voice overs van de in 2018 overleden chef bleken met AI te zijn gemaakt. Mooie vertelvorm, maar je moet het er wel even bijzeggen. Los daarvan is de docu een kolkend, intrigerend portret. Bourdain wist als geen ander levenslust over te brengen, maar was zelf diep ongelukkig. Bijzonder hoe je tegelijkertijd iemand kunt bewonderen én diep medelijden met diegene kunt hebben.
   

10. Met een beetje goede wil is in je bed blijven liggen een uitstekende lifehack. Dat leerde ik van hét literaire talent van 2025, Safae el Khannoussi. Het zorgt namelijk voor focus.
    

11. Dank aan iedereen die me Eleanor Catton tipte! Wat een schrijver. Ik las Birnam Wood, dat zich afspeelt in Nieuw-Zeeland. Een groep idealistische guerrilla-tuiniers gaat in zee met een techmiljardair die een prepperbunker bouwt. De roman stelt de vraag hoeveel van je principes je wilt opofferen om een hoger doel te bereiken. Het moralistische einde is jammer, maar verder is het een zeer intelligent boek over deze tijd.
    

12. Ik genoot onverwachts van de BNNVARA-serie Bij ons op de Wallen. Je volgt onder andere een Zuidas-recruiter die ethisch-raamexploitant probeert te zijn en een Afghaans-Nederlandse man die als vluchteling hier kwam en nu succesvol kroegbaas is.
    

13. Gezien bij Pop-Up City: een Japanse gat-in-de-muur-koffiezaak in de Filipijnen. Bevreemdend, want geen gezellig praatje bij de koffie, maar tegelijkertijd een heel origineel en brutalistisch design:

14. In reactie op mijn verzameling schrijfaanmoedigingen stuurde lezer Karin deze mooie aanvulling van Kees van Kooten: “Schrijven is blijven zitten tot het er staat”. Dit geldt denk ik voor veel (creatief) werk.
    

15. Alle bandjes waar ik in 2008 verslaafd aan was, komen tegenwoordig weer met nieuw aanstekelijk werk. Zoals Bright Lights van The Killers en dit anthem van Franz Ferdinand:

Dit waren alle tips voor de maand januari! Heb je iets moois of interessants gezien dat in de volgende editie niet mag ontbreken? Laat het weten in de comments:

Tenslotte: kom je naar mijn liveshow op 12 maart?

Samen met

Doortje

Smithuijsen ben ik vorig jaar een nieuwe liveshow begonnen, want ik vind interviewen op een podium zoveel leuker dan in een studio.

In Jonge Jaren Live interviewen we interessante makers over belangrijke inspiratiebronnen uit hun jeugd. In de eerste editie waren topchef Ron Blaauw, regisseur Daria Bukvić en politicus Marjolein Moorman te gast.

Zij vertelden volgens bezoekers ontzettend inspirerend over hun werk, en zo heb ik het zelf ook ervaren! Klik op hun namen om de gesprekken te beluisteren. De volgende editie is op 12 maart. Ik heb er nu al zin in. We maken binnenkort de gasten bekend. Ben jij erbij? Reserveer nu alvast je kaartje.